Εναέρια άποψη Πηγή : http://www.xatzikiriakio.gr |
Διεύθυνση : Κλεισόβης 18, Πειραιάς Αττικής
Επωνυμία : Χατζηκυριάκειο Ορφανοτροφείο Θηλέων
Αρχιτεκτονική τάση : Νεοκλασικό
Χρόνος Κατασκευής : 1883-1897
Αρχιτέκτονας : Κωνσταντίνος
Θεοφιλάς (δημοτικός μηχανικός)
Περιγραφή :
Είναι ένα σημαντικό νεοκλασικό κτίριο μεγάλης κλίμακας που χαρακτηρίζεται
από λιτότητα και συμμετρία τόσο στην διαμόρφωση των όψεων όσο και στη
διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων.
Πρόκειται για τετράγωνο κτίριο με ελαφρές προεξοχές στις γωνίες. Το οικοδόμημα αναπτύσσεται γύρω από ένα μεγάλο
αίθριο με περιμετρική στοά με τοξωτά ανοίγματα. Η γενικότερη τυπολογία στην
αρχιτεκτονική του κτιρίου ήταν συνήθης για την εποχή του με το νεοκλασικό
στοιχείο να αποπνέει την δύναμη και την αισθητική ομορφιά. Κάθε μία από τις
τέσσερις όψεις του κτιρίου διαθέτει 14 τοξωτά παράθυρα. Αποτελείται από τέσσερα επίπεδα: υπόγειο,
ισόγειο, α’ και β’ όροφο στα οποία περιλαμβάνονται αίθουσες διδασκαλίας,
κοιτώνες, χώροι διοίκησης και βοηθητικά δωμάτια.
Ιστορικά λαογραφικά στοιχεία :
Το Χατζηκυριάκειο Ορφανοτροφείο από την
αρχή της πρώτης λειτουργίας του (1904) μέχρι τις μέρες μας, διαδραματίζει
σημαντικό ιστορικό και κοινωνικό ρόλο και αποτελεί σημείο αναφοράς για τους
κατοίκους του Πειραιά.
Το κτίριο του Χατζηκυριάκειου
Ορφανοτροφείου θηλέων θεμελιώθηκε στις 30 Απριλίου του 1883, από την βασίλισσα
Όλγα και οικοδομήθηκε με σχέδια του δημοτικού μηχανικού Κωνσταντίνου Θεοφιλά σε
έκταση, 50 στρεμμάτων, που παραχωρήθηκε από τον βασιλιά Γεώργιο Α΄. Οι εργασίες ανέγερσης ολοκληρώθηκαν το 1897,
όμως η λειτουργία του ξεκίνησε επίσημα με τα εγκαίνια στις 19 Ιανουαρίου το
1904. Αρωγός στην μακροχρόνια προσπάθεια ανέγερσης και λειτουργίας του
Χατζηκυριάκειου Ορφανοτροφείου υπήρξε ο δήμαρχος Πειραιά Τρύφων Μουτζόπουλος.
Στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχει ένας
μικρός Ιερός Ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, θεμέλιος λίθος του
οποίου τοποθετήθηκε στις 15 Απριλίου του 1901. Παράλληλα, μέσα στο Ίδρυμα
λειτουργεί Δημοτικό Σχολείο το οποίο από
το 1980 αναγνωρίζεται ως δημόσιο και μετονομάζεται σε «56ο Δημοτικό Σχολείο Πειραιά
Χατζηκυριακείου Ιδρύματος».
Το κτίριο του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος
επιτάχθηκε πολλές φορές μέσα στον χρόνο:
• Το
1913: για να χρησιμοποιηθεί ως νοσοκομείο για τραυματίες πολέμου
• Το
1922: με την Μικρασιατική καταστροφή, ως νοσοκομείο και κέντρο περίθαλψης
προσφύγων.
• Το
1941: με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, παρέμεινε στη χρήση των ξένων στρατευμάτων σ’ όλη την διάρκεια της Κατοχής.
• Το
1945: επιτάχθηκε αρχικά από τους Άγγλους και αργότερα από την ελληνική
κυβέρνηση και χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο περίθαλψης παλιννοστούντων προσφύγων
από τις ανατολικές κυρίως χώρες.
Κατά τις περιόδους αυτές, το Ίδρυμα
στεγάστηκε στην Χαροκόπειο Σχολή, στις
εγκαταστάσεις ΠΙΚΠΑ στη Βούλα, στη Σχολή Λασκαρίδου στην Καλλιθέα, σε σχολικό
κτίριο της Νέας Σμύρνης, σε ένα διώροφο οίκημα, στην οδό Σανταρόζα 4, στον
Πειραιά.
Η οριστική επιστροφή στο ιδιόκτητο κτίριο του Ιδρύματος, μαζί με ένα νέο
ξεκίνημα για μια ανοδική πορεία, έγινε το 1959.
Με τον σεισμό του 1999 το Κτίριο
πληγώθηκε σοβαρά και κρίθηκε ακατάλληλο για την διαβίωση των παιδιών. Με την εκκένωση του κτιρίου, το Οικοτροφείο
και οι Διοικητικές Υπηρεσίες μετεγκαταστάθηκαν σε καταυλισμούς λυόμενων σπιτιών,
στον περιβάλλοντα χώρο.
Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση
Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Π.Δ. α/27-07-1982 ΦΕΚ 410/Δ/27-08-1982
Πηγές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου