 |
| Όψη οδού Ερμού Πηγή : https://thessarchitecture.wordpress.com |
 |
| Η είσοδος της στοάς Πηγή : https://thessarchitecture.wordpress.com |
 |
| Λεπτομέρεια εσωτερικού Πηγή : https://thessarchitecture.wordpress.com |
 |
| Σχέδιο όψης Πηγή : https://thessarchitecture.wordpress.com |
Διεύθυνση : Ερμού & Βασ. Ηρακλείου, Θεσσαλονίκη
Επωνυμία : Αγορά Μοδιάνο
Αρχιτεκτονική τάση : Εκλεκτικιστικό
Χρόνος Κατασκευής : 1922-1925
Αρχιτέκτονας : J. Oliphant (Αρχιτέκτονας) & Ελί
Μοδιάνο (Πολιτικός Μηχανικός)
Περιγραφή :
Πρόκειται
για χαρακτηριστικό δείγμα κτιρίων Αγοράς με στοά.
Το
κτίριο της αγοράς ανήκει στον εκλεκτικισμό και είναι βασικό δείγμα του
περάσματος από τα παζάρια της Οθωμανικής εποχής στα σύγχρονα, κλειστά εμπορικά
κέντρα. Επίμηκες, μονώροφο κτίριο με
υπόγειο και εσωτερικούς εξώστες (συνολικής έκτασης περίπου 2.707m², με αναλογία
μήκους προς πλάτος 2:1, μήκους 70,60m και πλάτους 35,40m.). Κεντρική ιδέα της
αρχιτεκτονικής σύνθεσης σύμφωνα με την οποία οργανώνονται τα καταστήματα της
στοάς και η πρόσβαση σε αυτά αποτελεί ένα σύστημα επίμηκων και εγκάρσιων
περασμάτων που συνδέουν αρχικά τις οδούς Βασ. Ηρακλείου και Ερμού και κατ’
επέκταση την έξοδο προς την οδό Κομνηνών η οποία έγινε σε μεταγενέστερη φάση. Η
κάτοψη του ισογείου συγκροτείται από ένα κάνναβο υποστυλωμάτων, ο οποίος
διατηρείται σε όλα τα επίπεδα του κτιρίου διαμορφώνοντας τα τρία κλίτη του. Σε
γραμμική διάταξη, εκατέρωθεν των περασμάτων, αναπτύσσονται τα καταστήματα. Η
διάταξη αυτή δημιουργεί δύο σειρές πλευρικών όγκων καταστημάτων, εφαπτόμενες
στις επιμήκεις όψεις του κτηρίου και τέσσερις κεντρικούς πυρήνες, ο καθένας με
δύο σειρές καταστημάτων. Στα ακραία τμήματα του ισογείου διαμορφώνονται
ευρύχωροι εσωτερικοί εξώστες, οι οποίοι συνδέονται με τους πύργους που
χωροθετούνται στις τέσσερις γωνίες του κτηρίου.
Η
όψη του κτιρίου διαμορφώνεται σε τρεις διακριτούς όγκους. Ένα κεντρικό διώροφο
τμήμα, με δικλινή μεταλλική στέγη, που στεγάζει τις τέσσερις κεντρικές νησίδες
καθώς και τους τρεις εγκάρσιους διαδρόμους επικοινωνίας, διαμορφώνοντας έτσι
τρεις θύρες επικοινωνίας σε κάθε μια από τις δυο όψεις της Αγοράς επί των οδών
Ερμού και Βασιλέως Ηρακλείου. Οι πλευρικές σειρές καταστημάτων στεγάζονται σε
ανεξάρτητους ισόγειους όγκους με ξύλινη δικλινή στέγη, οι οποίοι στις τέσσερις
γωνίες της Αγοράς αναπτύσσονται σε δεύτερο όροφο. Τέλος σε όλο το μήκος της
ανατολικής πλευράς της Αγοράς διαμορφώνεται διάδρομος που οδηγεί στο υπόγειο.
Η
κάλυψη του κτιρίου επιτυγχάνεται με πολυκλινή στέγη, ενώ την κορυφή
διαμορφώνουν τρεις υπερυψωμένοι γυάλινοι φεγγίτες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο
τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται η διαφορά των επιπέδων της, η οποία γίνεται
με υαλοστάσια και κατάλληλο μηχανισμό ανάκλησης, εξασφαλίζοντας στο εσωτερικό
του κτηρίου επαρκή φυσικό φωτισμό και εξαερισμό, καθώς και το σύστημα των
περίτεχνων υδρορροών στο εσωτερικό του κτηρίου για την απορροή των όμβριων
υδάτων της στέγης. Ο υπόγειος χώρος της στοάς οργανώνεται σε επιμέρους
αποθηκευτικούς χώρους, ανάλογα με το είδος των προϊόντων.
Ιστορικά Λαογραφικά στοιχεία :
Η Κεντρική Αγορά της
Θεσσαλονίκης, κατασκευάστηκε σε σχέδια των Ελί Μοδιάνο, πολιτικού μηχανικού,
και J. Oliphant, αρχιτέκτονα. Η άδεια εκδόθηκε στις 26-03-1923 και η κατασκευή
της ξεκίνησε το 1922 και κράτησε 3 χρόνια. Ο Ελί Μοδιάνο ήταν γόνος της μεγάλης
οικογένειας των σεφαρδιτών Εβραίων Μοδιάνο. Την εποχή εκείνη, οι Μοδιάνο και οι
Αλλατίνι ήταν οι πιο δυνατές και πλούσιες οικογένειες της Θεσσαλονίκης και μαζί
διαχειρίζονταν το μεγαλύτερο κομμάτι του εμπορίου της πόλης. Ο Ελί Μοδιάνο,
έχοντας σπουδάσει στο Παρίσι, επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη γεμάτος εικόνες και
ιδέες. Η αγορά είναι ένα από τα μεγαλύτερά του έργα και χτίστηκε στην
πυρίκαυστο ζώνη, στο σημείο που υπήρχε η Συναγωγή Ταλμούδ Τορά.
Η αγορά ανήκε στην οικογένεια
Μοδιάνο και μπορούσε να στεγάσει έως και 140 καταστήματα. Υπήρξε η Κεντρική
Αγορά Τροφίμων της πόλης κατά την ακμή της.
Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση
Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Π.Δ. α/02-11-1983 ΦΕΚ 734/Δ/28-11-1983
Πηγές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου