Τετάρτη 17 Ιουνίου 2020

κονάκι Χαροκόπου, Γιάννουλη Λάρισας



Πρόσοψη

Λεπτομέρεια όψης

Διεύθυνση : Γιάννουλη Λάρισας 

Επωνυμία : κονάκι Χαροκόπου 

Χρόνος Κατασκευής : 1902 

Αρχιτέκτονας : Αναστάσιος Μεταξάς 

Περιγραφή : 
Το κονάκι αποτελείται από το συγκρότημα των αποθηκών, τον ορνιθώνα, τον ανεμόμυλο με τις δεξαμενές και ξηραντήρια και το κυρίως κτίριο με τους βοηθητικούς χώρους. 
Το κυρίως κτίριο βρίσκεται στη μέση ενός οικοπέδου που περικλείεται με ψηλό λιθόκτιστο μανδρότοιχο από την ανατολική πλευρά, με αποθήκες, στάβλους, αρτοποιείο, αμαξοστάσιο, πλυντήριο, γραφείο, οικία, υπόστεγο από τη βόρεια και δυτική πλευρά του και με ψηλό κιγκλίδωμα από την νότια πλευρά του. Το κυρίως κτίριο κτίστηκε το 1902 από τον αρχιτέκτονα Μεταξά και αποτελείται από δύο ορόφους, το ημιυπόγειο και από ένα προεξέχοντα πύργο. Η φέρουσα κατασκευή του είναι από λιθοδομή, ορατή μέχρι τη στάθμη του ισογείου και καλύπτεται με τετράκλινη ξύλινη στέγη εκτός από τον πύργο που καλύπτεται με δώμα. 
Η εξωτερική μορφολογία του ακολουθεί τις κλασικιστικές συνθετικές αρχές που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των αρχών του αιώνα μας (συμμετρία στις όψεις, γείσα, επιστύλια, κορνίζες στα ανοίγματα, μαρμάρινοι εξώστες με χυτοσιδηρά κιγκλιδώματα και μαρμάρινα φουρούσια κ.ά.). Στη νότια πλευρά του κτιρίου διαμορφώνεται η μαρμάρινη σκάλα που καταλήγει στην πλακόστρωτη βεράντα. Στο κέντρο της βεράντας και κάτω από τον μεσαίο εξώστη υπάρχει η κυρία είσοδος του κτιρίου με βαριά σιδερένια πόρτα διακοσμημένη με μεταλλικούς ήλιους. 

Ιστορικά λαογραφικά στοιχεία : 
Παρουσιάζει μεγάλο αρχιτεκτονικό και μορφολογικό ενδιαφέρον, αποτελεί αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ού αιώνα στον κάμπο της Θεσσαλίας και παρέχει μαρτυρία για τις συνθήκες ζωής και εργασίας ορισμένου μέρους του πληθυσμού. 
Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους το 1881 έρχεται στην Ελλάδα από την Ρουμανία ο Παναγής Χαροκόπος πλούσιος Έλληνας με σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και αγοράζει έξι μεγάλα αγροκτήματα(τσιφλίκια) 80.000 στρεμμάτων στη Θεσσαλία. Αναθέτει δε τη διεύθυνση αυτών στον αδελφό του Σπύρο. 
Την ίδια χρονιά αγοράζει το τσιφλίκι της Γιάννουλης από τον Ουσαμπενδίν Μπεή Χασάν Βέη, κτηματία και σύμβουλο της οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την αδερφή του Σαντικαϊ Χανούμ, έναντι 8.000 χρυσών λιρών Τουρκίας δηλαδή 280.000 δραχμές. Το τσιφλίκι, το οποίο μελλοντικά θα αποτελούσε τον περίφημο «Πύργο Χαροκόπου», ήταν έκτασης 14.343 τουρκικών στρεμμάτων. 
Το έτος 1902, ο κεφαλλονίτης στην καταγωγή Παναγής Χαροκόπος, αρχίζει την ανοικοδόμηση του «Πύργου», σε σχέδια του επίσης κεφαλλονίτη και αρχιτέκτονα των ανακτόρων, Αναστάσιου Μεταξά. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Μεταξάς αποτελεί τον «προσωπικό» αρχιτέκτονα του Παναγή Χαροκόπου και εκτός από τον «Πύργο της Γιάννουλης», ανακαινίζει το Μέγαρο Χαροκόπου στην Αθήνα- σημερινό Μουσείο Μπενάκη, σχεδιάζει τη Χαροκόπειο Σχολή Οικοκυρικών στην Καλλιθέα- σημερινό Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και άλλα κτίρια και οικίες της οικογένειας. 
Τα σχέδια του Μεταξά, είναι επηρεασμένα από τα αρχιτεκτονικά ρεύματα που επικρατούν στις αρχές του 20ου αιώνα (νεοκλασικισμός, εκλεκτισμός κ.α) ειδικά δε, στον «Πύργο Χαροκόπου» αυτές οι επιρροές πλαισιώνονται από ρουστίκ λεπτομέρειες -όπως για παράδειγμα οι εμφανείς ακρογωνιαίοι λίθοι- που προσδίδουν στο επιβλητικό για την εποχή κτίριο ένα αγροτικό χαρακτήρα, εναρμονίζοντας το με το φυσικό τοπίο. 

Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση 


Πηγές 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου