Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2020

Μουσείο παιχνιδιών, Ποσειδώνος 14 & Τρίτωνος 1, Π. Φάληρο Αττικής

Γενική άποψη (2014) από street View

Καρτποστάλ εποχής

Διεύθυνση : Ποσειδώνος 14 & Τρίτωνος 1, Π. Φάληρο Αττικής 

Επωνυμία : Μουσείο παιχνιδιών 

Αρχιτεκτονική τάση : Νεογοτθικό 

Χρόνος Κατασκευής : 1897–1900 

Αρχιτέκτονας : Σ. Μαγιάσης 

Περιγραφή : 
Πρόκειται για χαρακτηριστικό νεογοτθικό κτίριο του τέλους του 19ου αιώνα, με συμμετρικούς δίδυμους οκταγωνικούς πύργους και επάλξεις από τα ελάχιστα που σώζονται στα προάστεια των Αθηνών. 
Είναι κτισμένο σε οικόπεδο συνολικής επιφάνειας 1020,5 τ.μ.. Το κτίριο καλύπτει 287,5 τ.μ. της συνολικής επιφάνειας του οικοπέδου και αποτελείται από υπόγειο 229 τ.μ. περίπου, ισόγειο 229 τ.μ., καθώς και από όροφο 126 τ.μ. στους πύργους και στην πίσω πλευρά του κτιρίου. 
Ισόγειο πέτρινο κτίριο κτισμένο με τις αρχές της αρχιτεκτονικής των πύργων (μεσαιωνική μορφολογία). Είναι λιθόκτιστο με ακανόνιστους λίθους, αρμολογημένους. Λαξευτοί γωνιόλιθοι στις ακμές του κτιρίου. Είναι ισόγειο με δύο πυργοειδείς απολήξεις στις πρόσθιες γωνίες του. Οι πύργοι είναι διώροφοι. Στον όροφο υπάρχει τμήμα ορόφου σε υποχώρηση από την ΄κύρια όψη διαμορφωμένο αντίστοιχα με πυργοειδής απολήξεις στα άκρα του. Τα ανοίγματα του κτιρίου είναι οξυκόρυφα κατά τα μεσαιωνικά πρότυπα και περιβάλλονται από ταινίες. Κουφώματα ξύλινα με ρολά στους πύργους. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η διακοσμητική ταινία που περιτρέχει το κτίριο στο ύψος του ορόφου. και του δώματος κάτω από το γείσο. Σε όλη την περίμετρο του κτιρίου και του δώματος διαμορφώνονται επάλξεις. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο μαντρότοιχος καθώς και οι πεσσοί που στηρίζουν την αυλόθυρα. 

Ιστορικά Λαογραφικά στοιχεία : 
Το κτίριο είναι δωρεά της Βέρας Κουλούρα σύμφωνα με την επιθυμία του συζύγου της, Υδραίου ευεργέτη και πλοίαρχου Αθανάσιου Κουλούρα. 
Κτίστηκε από  άγνωστο αρχιτέκτονα μεταξύ των ετών 1897-1900. Ο Σ. Μαγιάσης ήταν ο αρχιτέκτονας που έκανε την προσθήκη δυο δωματίων στον όροφο με απόλυτο σεβασμό στην αρχιτεκτονική μορφολογία του κτηρίου. 
Τα ψηφιδωτά πλακίδια που βρίσκονται στον χώρο υποδοχής του σημερινού Μουσείου Μπενάκη Παιχνιδιών είναι από την Αγγλία και απόξηλώθηκαν ένα ένα για να συντηρηθούν και να επανατοποθετηθούν στην αρχική τους διάταξη.
Αρχικός ιδιοκτήτης ήταν ο Σπυρίδων Δεσπόζιτος που έκτισε το σπίτι αυτό με μεγάλο μεράκι. Μετακάλεσε από την Ιταλία έναν ονομαστό ζωγράφο, ο οποίος έφτιαξε σε όλους σχεδόν τους χώρους διακοσμητικές οροφογραφίες και τοιχογραφίες. 
Το δάπεδο στον ανωτέρω χώρο, είναι με έγχρωμα κεραμικά «ψηφιδωτά» πλακίδια, ιταλικής κατασκευής, που δημιουργούν ωραιότατα σχέδια. Στα 2 παράθυρα, αριστερά και δεξιά της εισόδου, υπάρχουν ωραιότατα «βιτρό». 
Οι δύο τετράγωνοι πύργοι συμμετρικά τοποθετημένοι στο πίσω μέρος του κτιρίου κατασκευάσθηκαν με μεταγενέστερη προσθήκη όπως μαρτυρούν οι μικρές διαφορές ως προς την τεχνική της δόμησης. 
Την άποψη αυτή επιβεβαιώνουν αφενός οι φωτογραφίες του κτιρίου που υπάρχουν στις διαφημιστικές καταχωρήσεις του γιατρού Γεωργίου Μηλιαρέση, που έχουν δημοσιευθεί στις εφημερίδες «ΕΜΠΡΟΣ» και «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» κατά τα έτη 1907 και 1908, καθώς και η διαφημιστική καρτ ποστάλ, εκδόσεως «Πάλλη και Κοτζιά» (αριθμός 1171) με ωραιότατη φωτογραφία του κτιρίου και της γύρω περιοχής. 
Αφ' ετέρου το κτίριο εμφανίζεται χωρίς τους τετράγωνους πύργους στην πίσω πλευρά και σε στερεοσκοπική φωτογραφία ιδιωτικής κατασκευής των αρχών της δεκαετίας του 1910, που απεικονίζει σε πρώτο πλάνο ένα υπαίθριο καφενείο που λειτουργούσε τότε απέναντι στην Έπαυλη (φωτογραφικό αρχείο Μουσείου Μπενάκη). 
Το είδος της πέτρας που χρησιμοποιήθηκε για την δόμηση του κτιρίου είναι πανομοιότυπο με εκείνο των βραχωδών ιζηματογενών εξάρσεων του Παλαιού Φαλήρου γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι είναι προϊόν επιτόπιας λατόμησης. 
Η χρήση λευκής πέτρας σε αντίθεση με το γαλάζιο φαληρικό ουρανό και ο συγκρατημένος όγκος κάνει το κτίριο ανάλαφρο. Στο κτίριο υπήρχε κεντρική θέρμανση, ο αρχικός δε λέβητας τροφοδοτείτο με κάρβουνο. Αργότερα έγινε μετατροπή σε «πετρέλαιο».

Διαφημιστική καταχώρηση του Μηλιαρέση, στην " Ακρόπολη" στις 24/4/1908.

Το κτίριο κατοικήθηκε από την οικογένεια Δεσπόζιτου το πολύ μέχρι το 1906, γιατί το 1907 και το 1908, όπως αναφέρεται και ανωτέρω, υπάρχουν διαφημιστικές καταχωρήσεις στον Αθηναϊκό τύπο με την εικόνα του κτιρίου, από τις οποίες εξάγεται ότι χρησιμοποιείτο σαν «Αναρρωτήριο -Υδροθεραπευτήριο» του γιατρού Γεωργίου Μηλιαρέση, που λειτούργησε μέχρι το 1923, σύμφωνα με την πληροφόρηση από τον Σπύρο Μαρκεζίνη. 

Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση 

Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. 28375/5985α/26-09-1997 ΦΕΚ 865/Δ/14-10-1997 

Πηγές 

2 σχόλια:

  1. Μπορείτε σας παρακαλώ να με πληροφορήσετε από που γνωρίζετε πως ο Μαγιάσης είναι ο αρχιτέκτων της προσθήκης;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αναφέρεται στο ΦΕΚ χαρακτηρισμού.
      ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/63140/1770/20-8-2008, ΦΕΚ 394/ΑΑΠ/9-9-2008

      Διαγραφή