Οικία Πιτσιών, Κλεισούρας 3, Θεσσαλονίκη

Γενική άποψη από street View (2018)

 

Διεύθυνση :  Κλεισούρας 3, Θεσσαλονίκη

 

Επωνυμία :  Οικία Πιτσιών

 

Αρχιτεκτονική τάση :  Εκλεκτικιστικό

 

Χρόνος Κατασκευής :  1922-1925

 

Αρχιτέκτονας :  Αθ. Γιάκας

 

Περιγραφή :

Πρόκειται για ένα εκλεκτικιστικό κτίριο, με ενδιαφέροντα μορφολογικά και τυπολογικά στοιχεία. Αποτελεί αστική κατοικία με ισόγεια καταστήματα και κατοικία στον όροφο. Στην όψη είναι σαφής ο διαχωρισμός των χρήσεων. Μικροί εξώστες τονίζουν τους κύριους χώρους της κατοικίας. Στην πίσω όψη, υπάρχει επίσης, μικρός εξώστης με μια εξωτερική σκάλα που οδηγούσε στον ακάλυπτο και στους γύρω ακαλύπτους.

Η τυπολογία της κατοικίας είναι αυτή με την κεντρική σάλα, τα εκατέρωθεν δωμάτια και τους υγρούς χώρους στο πίσω μέρος. Το ισόγειο είναι ένας ελεύθερος χώρος χωρίς συγκεκριμένη τυπολογία.

Τα μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου είναι αυτά που το κάνουν να ξεχωρίζει.

Η όψη στο δρόμο ήταν διακοσμημένη με στοιχεία από σκυροκονίαμα γύρω από τα κουφώματα και ζώνες από τραβηχτά στοιχεία που ορίζουν τους ορόφους.  Τοιχογραφίες κοσμούν τον κεντρικό εξώστη. Εσωτερικά όλοι οι τοίχοι ήταν τοιχογραφημένοι, τόσο στο ισόγειο όσο και στον όροφο. Στο κλιμακοστάσιο έχουν διατηρηθεί σε καλή κατάσταση, έτσι ώστε να μπορούμε να φανταστούμε το μεγαλείο της εποχής. Υπήρχαν και αρκετές οροφογραφίες. Μόνο στο κλιμακοστάσιο έχουν διατηρηθεί. Ξύλινες, ταμπλαδωτές, διακοσμημένες πόρτες οδηγούν στα δωμάτια. Τα εξωτερικά κουφώματα, επίσης ξύλινα, ταμπλαδωτά με μονό υαλοπίνακα. Είναι πολύ προσεγμένα και διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. Η ξύλινη είσοδος είναι έργο τέχνης. Τα δάπεδα στον όροφο είναι ξύλινα, ενώ τσιμεντοπλακίδια με διάφορα διακοσμητικά μοτίβα καλύπτουν τα δάπεδα του ισογείου και τους εξώστες. Τα κιγκλιδώματα στους εξώστες, τα οποία ακολουθούν ένα συγκεκριμένο διακοσμητικό μοτίβο, εντάσσονται αρμονικά στο σύνολο.

 

Ιστορικά Λαογραφικά στοιχεία :

Η οικία κατασκευάζεται σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αθανασίου Γιάκα περίπου το 1922, για λογαριασμό των αδελφών Αμιέλ οι οποίοι το πωλούν αμέσως μετά στους Πιτσιών. Η πρόσοψη του κτηρίου είναι πολύ περισσότερο διακοσμημένη σε σχέση με τα αρχικά σχέδια του κτηρίου. Οι εξώστες της όψης έχουν διατηρήσει τα αρχικά τσιμεντοπλακίδια και τα περίτεχνα σφυρήλατα κάγκελα. Στο κεντρικό μπαλκόνι, υπάρχει μικρός ημιυπαίθριος χώρος, όπου εκατέρωθεν της μπαλκονόπορτας διατηρούνται εξαιρετικές τοιχογραφίες.

Στην όψη του κτιρίου παρατηρούνται αρκετές διαφορές στην κατασκευή σε σχέση με τα σχέδια. Στην πραγματικότητα η όψη είναι πολύ περισσότερο διακοσμημένη και τα ανοίγματα του ορόφου είναι τρία αντί για τέσσερα. Οι κατόψεις έχουν ελάχιστες διαφορές. Το κτίριο εγκαταλείπεται κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

 

Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση

 

ΥΜΑΘ 1823/08-07-1988  ΦΕΚ 664/Δ/19-09-1988

Πηγές 

 

ΥΜΑΘ

Παπαφλωράτου Σοφία 2010

«Αποκατάσταση κι επανάχρηση κτιρίων επί της οδού Κλεισούρας και ενιαία, καθ’ ύψος, προσθήκη»