 |
Γενική άποψη
Πηγή : http://www.520greeks.com
|
Διεύθυνση : Ανακασιά Μαγνησίας
Επωνυμία : Οικία Χ. Ι. Κοντού Μουσείο Θεόφιλου
Περιγραφή :
Πρόκειται για τριώροφο, λιθόκτιστο στο μεγαλύτερο μέρος του αρχοντικό, στεγασμένο με ξύλινη στέγη καλυμμένη με σχιστολιθικές πλάκες. Μεγάλα τμήματα του τελευταίου ορόφου είναι κατασκευασμένα από τσατμά και προεξέχουν από το περίγραμμα της βάσης του κτιρίου, δημιουργώντας τα γνωστά σαχνισιά της λαϊκής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής. Η κάτοψη του κτιρίου είναι ορθογωνική. Οι μεταβολές που υπέστη το 1905 αλλοίωσαν σε σημαντικό βαθμό τον αρχικό λαϊκό του χαρακτήρα, με την αλλαγή της διαμόρφωσης των εσωτερικών χώρων, κυρίως του μεσοπατώματος, και την προσθήκη νεοκλασικών μορφολογικών στοιχείων στην πρόσοψη, όπως τα πλαίσια των διευρυμένων παραθύρων του μεσοπατώματος, το περίτεχνο νεοκλασικό περιθύρωμα της νέας εισόδου κ.α.
Ιστορικά λαογραφικά στοιχεία :
Το αρχοντικό Χατζηαναστάση, γνωστό σήμερα ως οικία Κοντού και Μουσείο Θεόφιλου, βρίσκεται στην Ανακασιά του Δήμου Ιωλκού και χρονολογείται το α΄μισό του 19ου αιώνα. Αρχικά το αρχοντικό ήταν ιδιοκτησία της οικογένειας Χατζηαναστάση μέχρι το 1905, που το αγόρασε ο Ανωβολιώτης μυλωνάς Γιάννης Κοντός. Ο νέος ιδιοκτήτης αμέσως προέβη σε εργασίες εκσυγχρονισμού της κατοικίας και προσαρμογής της στα νεοκλασικά πρότυπα της εποχής. Το 1912, σύμφωνα με επιγραφή, ξεκίνησε ένα πρόγραμμα ζωγραφικής διακόσμησης της σάλας του τελευταίου ορόφου από το μεγάλο λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο Χατζημιχαήλ. Οι σεισμοί του 1955 προξένησαν μεγάλες καταστροφές στο κτίριο. Το 1962 το Υπουργείο Πολιτισμού, για να προστατεύσει αυτό το μοναδικό για την περιοχή μνημείο, το χαρακτήρισε ως "ιστορικό διατηρητέο μνημείο" (ΦΕΚ 279/β/9-8-62) και το 1965 το αγόρασε, προκειμένου να επισκευαστεί και να λειτουργήσει ως επισκέψιμος για το κοινό χώρος. Ακολούθησαν το 1966 οι εργασίες αναστήλωσης του αρχοντικού και συντήρησης των τοιχογραφιών. Με τους σεισμούς του 1980 το κτίριο έπαθε μικρής έκτασης ζημιές, που έδωσαν αφορμή για νέο πρόγραμμα εργασιών αποκατάστασης των ζημιών και συντήρησης των τοιχογραφιών του.
Η σάλα της οικίας Κοντού, όπου ζωγράφισε ο Θεόφιλος, είναι ένα μεγάλο δωμάτιο σχήματος "Γ". Το ζωγραφικό της πρόγραμμα χωρίζεται σε δύο ζώνες. Στην κάτω ζώνη ο Θεόφιλος ζωγράφισε διάφορα διακοσμητικά θέματα από το φυτικό και ζωικό βασίλειο, όπως μια μεγάλη ποικιλία από γλάστρες με λουλούδια και πουλιά, αγρίμια και σκηνές κυνηγιού, ενώ στα αριστερά της σκάλας, πλάι στην πόρτα του δωματίου, ζωγράφισε το Γιάννη Κοντό καβάλα στο άλογό του. Ακολουθεί η πάνω ζώνη στην οποία βρίσκονται 14 μεγάλες ενεπίγραφες παραστάσεις με θέματα παρμένα από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, για τα οποία χρησιμοποίησε ως πρότυπα, κατά κύριο λόγο, λιθογραφίες των έργων του ζωγράφου Peter von Hess. Στις τέσσερις παραστάδες της στενής κεραίας της σάλας ο Θεόφιλος ζωγράφισε τέσσερις θεούς του Ολύμπου, τον Άρη, την Αφροδίτη, τον Ερμή και την Αθηνά. Στον τυφλό τοίχο ζωγράφισε δύο διαφορετικά τοπία σε μια ενιαία τοιχογραφία. Στη μία τοπιογραφία απεικονίζεται η Ανακασιά με τη Μακρινίτσα στο βάθος και στην άλλη η περιοχή "Κάραβος" της Πορταριάς. Αναπόσπαστο κομμάτι της σύνθεσης μπορεί να θεωρηθεί και η δεξαμενή νερού με το σιντριβάνι, που καλύπτει ολόκληρη την κάτω ζώνη του τυφλού τοίχου. Στα τμήματα πάνω από τα παράθυρα και τις πόρτες γέμισε τα κενά με θέματα ανάλογα της κάτω ζώνης, όπως γλάστρες με λουλούδια και πουλιά, ερπετά, βασιλικούς θυρεούς. Η οργάνωση των θεμάτων στο χώρο και ο τρόπος με τον οποίο αποδίδονται φανερώνουν τη μεγάλη επίδραση της βυζαντινής ζωγραφικής στο έργο του λαϊκού ζωγράφου.
Η οικία Κοντού είναι ένα από τα σημαντικότερα νεότερα μνημεία της περιοχής της Μαγνησίας, καθώς τόσο η ίδια, όσο και ο ζωγραφικός της διάκοσμος διατηρούνται σε άριστη κατάσταση. Αποτελεί μοναδική περίπτωση πηλιορείτικου αρχοντικού που διασώζει ολοκληρωμένο ζωγραφικό πρόγραμμα του Θεόφιλου. Το αρχοντικό του Κοντού μαζί με το αρχοντικό Τζοάννου που βρίσκεται πλάι του και τα υπόλοιπα παραδοσιακά κτίρια του οικισμού της Ανακασιάς αποτελούν ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σύνολα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του Πηλίου.
Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση
Πηγές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου