Τρίτη 2 Ιουλίου 2019

Αρχοντικό Οικονόμου-Φαληρέα, Μανωλάκη 11, Λάρισα

Γενική άποψη από street View (2014)

Ο περίτεχνος εξώστης

Οροφογραφίες

Πρόσοψη
Σχηματική αναπαράσταση του μηχανικού Βασίλη Μίχου

Διεύθυνση : Μανωλάκη 11, Λάρισα

Επωνυμία : Αρχοντικό Οικονόμου-Φαληρέα

Αρχιτεκτονική τάση : Νεοκλασικό

Χρόνος Κατασκευής : 1902-1909

Περιγραφή : 
Το αρχοντικό Οικονόμου-Φαληρέα είναι κτίσμα που το χαρακτηρίζουν οι λιτές και ήρεμες γραμμές στην πρόσοψή του, όπου υπάρχουν και τα σπουδαιότερα διακοσμητικά στοιχεία. Είναι διώροφο με ημιυπόγειο και καλύπτεται από τετράκλινη στέγη, καλυμμένη με κεραμίδια. Οριζόντια γείσα, τα οποία περιτριγυρίζουν το κτίριο και από τις τέσσερες πλευρές, διαχωρίζουν τους ορόφους. Στον επάνω όροφο υπάρχουν παραστάδες με επίκρανα κορινθιακού ρυθμού, τα οποία προσδίδουν στο αρχοντικό χάρη και ομορφιά. Το κεντρικό τμήμα στην πρόσοψη παρουσιάζει μικρή προεξοχή και στον όροφο προβάλλει εξώστης με ανάγλυφα μαρμάρινα φουρούσια σε σχήμα διπλής έλικας, εξαιρετικής τέχνης. Τα φουρούσια συγκρατούν τη μαρμάρινη βάση του εξώστη, στο κάτω μέρος της οποίας έχει λαξευτεί ανάγλυφη ροζέτα. Προστατεύεται από σιδερένιο κιγκλίδωμα με περίτεχνα σχέδια. Ψηλά στο ύψος της στέγης το κεντρικό τμήμα της πρόσοψης καταλήγει σε χαμηλό αέτωμα. Τα ανοίγματα (πόρτες και παράθυρα) είναι τοποθετημένα συμμετρικά στις όψεις του κτιρίου. Δεξιά και αριστερά της πρόσοψης επί της οδού Μανωλάκη υπάρχουν δύο σιδερένιες πόρτες, οι οποίες οδηγούν στην αυλή που περικλείει το κτίσμα και στις αντίστοιχες εισόδους του κτιρίου, με τη βοήθεια κλιμακοστασίου. 
Εσωτερικά διασώθηκαν αρκετά τμήματα από τις θαυμάσιες οροφογραφίες και τον ζωγραφικό διάκοσμο. Εντοπίζονται στα δωμάτια και τους διαδρόμους και των δύο ορόφων, έχουν όμως αλλοιωθεί σε μεγάλο βαθμό από επεμβάσεις και καταστροφές σε ορισμένα σημεία. 
Στο ισόγειο εντυπωσιάζει το τζάκι, στολισμένο με ανάγλυφη κεραμική επένδυση. Το οριζόντιο και τα δύο κάθετα τμήματα φέρουν ανάμεσα στα άλλα διακοσμητικά στοιχεία και μια γυναικεία κεφαλή στολισμένη με άνθη. Το τζάκι φέρει τα αρχικά γράμματα του κατασκευαστή: Β. Μ. Α., τα οποία αντιστοιχούν στον Βασίλειο Μιχαήλ Ανετόπουλο από τον Βόλο, οι απόγονοι του οποίου διατηρούν μέχρι και σήμερα ανάλογο εργαστήριο κεραμικής λίγο έξω από τα Άνω Λεχώνια.

Ιστορικά Λαογραφικά στοιχεία : 
Το οικόπεδο όπου στεγάζεται σήμερα το αρχοντικό αγοράστηκε το 1888 από τους γιους του Αθανασίου Οικονόμου, Αναστάσιο, Κωνσταντίνο και Νικόλαο. Η οικογένεια Οικονόμου είχε καταγωγή από τα Ιωάννινα, διέμενε στον Αμπελώνα (Καζακλάρ τότε) και τα τρία αδέλφια ήταν εμπειρικοί εργολάβοι οικοδομών, η δραστηριότητα των οποίων επεκτεινόταν και στη Λάρισα. Η κατασκευή του κτιρίου άρχισε στα τέλη του 19ου αιώνα και το 1902 το κτίριο βρισκόταν «εν τω περατούσθαι». Τη σημερινή του μορφή απέκτησε τελικά το 1909 και αμέσως περιήλθε στην κατοχή τού ενός εκ των τριών αδελφών Οικονόμου, του Αναστασίου, η οικογένεια του οποίου το κατοίκησε μέχρι το 1916. Αργότερα το ισόγειο αποτέλεσε την κατοικία της κόρης του Δέσποινας, απόφοιτης του Αρσακείου της Λάρισας, η οποία εν τω μεταξύ είχε παντρευτεί τον αξιωματικό ιππικού Ευάγγελο Φαληρέα, γι’ αυτό και στους περισσότερους Λαρισαίους το κτίριο αυτό είναι γνωστό και σαν αρχοντικό Φαληρέα. Στον όροφο έμενε η άλλη κόρη του Αναστασίου Οικονόμου, η Ευανθία, παντρεμένη με τον μηχανικό Γεώργιο Ράπτη. 
Φιλοξενούσε μέχρι πριν λίγα χρόνια το μπαρ «Ηριδανός», ενώ σήμερα στεγάζονται σ’ αυτό οι υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ.
Το 2014 το κτίριο αποκαταστάθηκε πλήρως με μελέτη της αρχιτεκτόνος μηχανικού Σίλειας Καραμπίνη και του πολιτικού μηχανικού Βασίλη Χουλιάρα.

Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεότερο μνημείο με την απόφαση


Πηγές 







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου